საქართველოსა და მის დასავლელ პარტნიორებს შორის ურთიერთობები უპრეცედენტო დაძაბულობის ეტაპზე გადავიდა. ქვეყნის შიდა პოლიტიკური ზეწოლის გაძლიერების ფონზე და საერთაშორისო უკმაყოფილების ზრდასთან ერთად, მმართველ პარტია „ქართულ ოცნებასა“ და დასავლეთის მთავარ მოკავშირეებს შორის ნდობის სერიოზული კრიზისი გაჩნდა. მიუხედავად საგარეო ზეწოლის ზრდისა, საქართველოს ხელისუფლება ავლენს თავდაჯერებულობას და საკუთარი პოლიტიკის ლეგიტიმაციას ასაბუთებს სახელმწიფო ინტერესებით, სუვერენიტეტითა და ხალხის მხარდაჭერით.
კრიტიკა ატლანტიკის ორის მხარეს
დასავლეთი — მათ შორის აშშ და ევროკავშირი — სულ უფრო მკაცრ ტონს ირჩევს საქართველოს შიდა პოლიტიკის მიმართ. ამის ნათელი გამოხატულება იყო აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის, ევროპელი პოლიტიკოსების, ეუთო/დემოკრატიული ინსტიტუტებისა და ადამიანის უფლებების ბიუროს და ბრიტანეთის მიერ საქართველოს სასამართლო სისტემის წარმომადგენლების წინააღმდეგ დაწესებული პერსონალური სანქციების განცხადებები. ოპოზიცია ამას მიიჩნევს „ძლიერ დარტყმად რეჟიმზე“ და საქართველოს საერთაშორისო იზოლაციის მტკიცებულებად.
საქართველოს მეხუთე პრეზიდენტმა სალომე ზურაბიშვილმა, რომელიც აქტიურად აკრიტიკებს მმართველ ძალას, მიმდინარე მოვლენები შეაფასა როგორც „რეჟიმის დაცემის მიმართულებით მოძრაობა“ და დასავლური განცხადებები „დიპლომატიური დარტყმის პენტაგონად“ მოიხსენია.
„ასეთი უპრეცედენტო დასავლური კონსოლიდაცია ხელისუფლების წინააღმდეგ წარსულშიც კი არ გვახსოვს — ეს არის სიგნალი, რომელზეც მთავრობამ პასუხი უნდა გასცეს“, — აღნიშნა ზურაბიშვილმა.
ყოფილი საგარეო საქმეთა მინისტრი და ოპოზიციური პლატფორმის ერთ-ერთი ლიდერი გრიგოლ ვაშაძე კი დასავლური კრიტიკის ტალღას „დიპლომატიური ცუნამი“ უწოდა.
„მთავრობის ქმედებებისადმი დასავლეთის შეფასებები უპრეცედენტოა. ეს არის დიპლომატიური ცუნამი“, — განაცხადა ვაშაძემ.
საქართველოს ხელისუფლება დასავლური გზავნილების ინტერპრეტაციას აკეთებს როგორც პოლიტიკურ ზეწოლას, რომელიც ქვეყნის სუვერენიტეტსა და დამოუკიდებელ განვითარებას ეწინააღმდეგება.
პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ განაცხადა:
„ჩვენ ვხედავთ პოლიტიკურ ზეწოლას, რომელიც შეფუთულია შეშფოთების საფარქვეშ. ეს წინააღმდეგობაში მოდის სახელმწიფო სუვერენიტეტის პატივისცემასთან“.
ოპოზიციის იმედია – სანქციები
ოპოზიციური პარტიები („ლელო“, „ნაციონალური მოძრაობა“, „დაპირისპირების პლატფორმა“) ღიად აფიქსირებენ, რომ დასავლეთის ზეწოლა შეიძლება გადამწყვეტი ფაქტორი გახდეს ხელისუფლების ცვლილებისთვის. მათი აზრით, ბიძინა ივანიშვილზე მხოლოდ პერსონალური სანქციები მოქმედებს და საერთაშორისო საზოგადოებას მოუწოდებენ, გააგრძელოს ზეწოლა, მათ შორის დაკავებული აქტივისტების გათავისუფლების მოთხოვნით.
Transparency International-ის მონაცემებით, 200-ზე მეტი მმართველი პარტიის წარმომადგენელი უკვე მოხვდა სანქცირებულთა სიაში — მათ შორის თავად ბიძინა ივანიშვილი და მისი ოჯახის წევრები. ეს საერთაშორისო ზეწოლის სიმბოლოდ იქცა.
ამავე დროს, აშშ-ის სანქციები საქართველოს ოთხი მოსამართლის მიმართ, რომლებზეც ვაშინგტონი აცხადებდა, რომ მონაწილეობდნენ „მძიმე კორუფციულ სქემებში“, თბილისის მკვეთრი რეაქციის მიზეზი გახდა. მტკიცებულებები ან სამართლებრივი პროცედურები არ ყოფილა წარმოდგენილი.
„თუ ვინმემ დაარღვია კანონი — წარმოადგინონ ფაქტები. პოლიტიკური სანქციები მტკიცებულებების გარეშე არ არის სამართალი — ეს ზეწოლაა. ჩვენი სასამართლო სისტემა არ გახდება გარე ინტერესების მძევალი“, — განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა.
შალვა პაპუაშვილი, პარლამენტის თავმჯდომარემ, კიდევ უფრო მკაცრად შეფასა:
„ეს არის ღია შეტევა ჩვენი სასამართლო სისტემის წინააღმდეგ. სასამართლოს დამოუკიდებლობა დემოკრატიის საფუძველია და ჩვენ მას დავიცავთ“.
დასავლეთთან დიალოგი ტრამპიდან ბრიუსელამდე: “ღრმა სახელმწიფო” თუ დემოკრატიის პრინციპების შეჯახება?
მმართველი პარტია ცდილობს პასუხისმგებლობა ამერიკასთან ურთიერთობების გაუარესებაზე გადააბრალოს ე.წ. „ღრმა სახელმწიფოს“ (Deep State). მათი განცხადებით, მიუხედავად აშშ-ში ადმინისტრაციის ცვლილებისა, სანქციები კვლავ ძალაში რჩება, რაც მიუთითებს იმაზე, რომ რეალურ ძალას სწორედ ეს სტრუქტურა წარმოადგენს.
კანონმდებლობის კომიტეტის თავმჯდომარემ არჩილ გორდულაძემ აღნიშნა:
„სტრატეგიული პარტნიორობა უნდა ეფუძნებოდეს თანასწორობას — იგი არ შეიძლება იყოს უპირობო“.
თბილისის მერმა კახა კალაძემ დასავლური სანქციები „შანტაჟად“ შეაფასა, რომლის მიზანია საქართველოში ხელისუფლების შეცვლა.
„დასავლეთი ითხოვს გამჭვირვალობას ჩვენგან, მაგრამ თავად ეწინააღმდეგება მას არასამთავრობო სექტორთან მიმართებაში — ეს ორმაგი სტანდარტებია“, — განაცხადა კალაძემ.
ამავე დროს, აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა კვლავ დაადასტურა, რომ ვაშინგტონის პრიორიტეტია დემოკრატიული სტანდარტების დაცვა, რაც მოიცავს სიტყვის თავისუფლებას, პოლიტიკური დევნის შეწყვეტასა და საზოგადოებრივი აზრის გათვალისწინებას.
„დემოკრატიული მანდატი არ შეიძლება მიიღოს ცენზურითა და დაკავებებით“, — აღნიშნა აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტმა ჯეი დი ვენსმა.
მიუხედავად იმისა, რომ „ქართული ოცნება“ მზადყოფნას აფიქსირებს აშშ-თან ურთიერთობების განახლებისთვის, ვაშინგტონი კონკრეტულ ნაბიჯებს ელის და არა მხოლოდ დეკლარაციებს.
ამ ფონზე, საქართველო ცდილობს დაამტკიცოს, რომ არ წარმოადგენს რუსეთის გავლენის სფეროს. მაგალითად, გაეროს ადამიანის უფლებათა საბჭოში საქართველო თანაავტორია რეზოლუციისა უკრაინაში სიტუაციაზე, სადაც რუსული მოქმედებები აღწერილია როგორც „აგრესია“ და ხაზგასმულია უკრაინის სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობის პატივისცემა.
ამავე დროს, ევროკავშირის ქვეყნების ელჩები, ნატოს წევრები და სხვა დასავლელი პარტნიორები განაგრძობენ შეშფოთების გამოხატვას საქართველოში მიმდინარე დემოკრატიული პროცესების რეგრესზე. ფრანგმა ელჩმა შირაზ გასრიმ განცხადება ასე შეაჯამა:
„შეწყვიტეთ რეპრესიები, გაათავისუფლეთ უსამართლოდ დაკავებულები და იპოვეთ მშვიდობიანი, დემოკრატიული გამოსავალი კრიზისიდან“.
ოპოზიცია გეგმავს მასშტაბურ საპროტესტო მსვლელობას 9 აპრილს — საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეს, ვადამდელი არჩევნების მოთხოვნით.
საქართველო-სამხრეთ-დასავლური ურთიერთობები გარდამტეხ ეტაპზეა — სტრატეგიული პარტნიორობა იცვლება ღრმა დიპლომატიური დაპირისპირებით. ხელისუფლება უარს ამბობს დასავლეთის რეკომენდაციების შესრულებაზე და აცხადებს ზეწოლაზე, ხოლო ოპოზიცია ცდილობს სანქციებისა და საერთაშორისო მხარდაჭერის მეშვეობით პოლიტიკური ცვლილებების მიღწევას. პოლიტიკური კრიზისი გრძელდება არა მხოლოდ ქუჩებში, არამედ დიპლომატიურ არენაზეც, სადაც თითოეული მხარე ცდილობს საერთაშორისო მხარდაჭერის მოპოვებას.
