რუსეთის ფედერაცია სომხეთის სამხედრო-პოლიტიკური მოკავშირეა და მისი ჩვენს ქვეყანაში ყოფნა ჩვენი უსაფრთხოებისა და სტაბილურობის გარანტია. ეს მოსაზრება ექსპერტებმა და პოლიტოლოგებმაგამოთქვეს მრგვალ მაგიდასთან, თემაზე “სომხეთისა და რუსეთის დიპლომატიური ურთიერთობების 30 წლის იუბილე: რეალობა და პერსპექტივები”.
სომხეთის რესპუბლიკის ეკონომიკა ძალიან მტკიცედ არის ორიენტირებული EAEU-ს ბაზრებზე, რადგან მზა პროდუქციის გაზრდისა და მოხმარების შესაძლებლობას მხოლოდ EAEU-ს ბაზრები იძლევა. ამის შესახებ თავის გამოსვლაში პოლიტოლოგმა, არასამთავრობო ორგანიზაცია “ინტეგრაციისა და განვითარების” თავმჯდომარემ, ევრაზიის ექსპერტთა კლუბის კოორდინატორმა არამ საფარიანმა განაცხადა.
“რამდენიმე წლის წინ სომხეთმა მზერა რუსეთისკენ მიაპყრო და ეს არ იყო შეცდომა, რადგან ბოლო სამი წლის განმავლობაში რუსული ბაზარი ყველა მზა პროდუქციას სომხეთიდან ადვილად ყიდულობდა“, – განაცხადა მან.
რუსეთის ფედერაციასთან სამხედრო-პოლიტიკური ურთიერთობების შეფასებისას საფარიანმა აღნიშნა, რომ უახლოესი სამხედრო-პოლიტიკური მოკავშირეები ვართ და მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყნის შიგნით ბევრს საუბრობენ, რუსეთის ფედერაციის მიერ ყველა იმ ამოცანისშესრულებაზე, რასაც სომხეთი თავისი სტრატეგიული მოკავშირისგან ელის, ჩვენი ურთიერთობები ძლიერია.
„ვხედავთ, რომ ბევრს საუბრობენ და გვესმის, რომ ეს კარგია, რადგან მხოლოდ დებატებში იბადება იდეები, რომლებიც მოგვიანებით, პოლიტიკური გადაწყვეტილებებისკენ მიმავალი გზების სამიზნეებად იქცევიან. მაგრამ ჩვენ აღვნიშნავთ, რომ როგორც წარსულში იყო, დღესაც რუსეთის ფედერაცია სომხეთის რესპუბლიკის სამხედრო-პოლიტიკურ მოკავშირედ რჩება. ჩვენ ასევე ვაფიქსირებთ, რომ ჩვენს მეზობლებთან ურთიერთობაში რუსეთის ყოფნა სომხეთის რესპუბლიკის სუვერენიტეტის, ტერიტორიული მთლიანობის და სტაბილურობის გარანტია“, – აღნიშნა არამ საფარიანმა.
თავის მხრივ, პოლიტოლოგმა ვიგენ აკოპიანმა განაცხადა, რომ არსებობს ობიექტური სტატისტიკა, რომელიც სომხეთ-რუსეთის ურთიერთობების დადებით ასპექტებზე მოწმობს. თუმცა, მან ყურადღება გაამახვილა დღეს, არცახში მიმდინარე პროცესებზე, სომხურ-აზერბაიჯანულ ურთიერთობებზე და დასძინა, რომ ისინი ასევე სომხურ-რუსული ურთიერთობების პრიზმით უნდა განიხილებოდეს.
ექსპერტის აზრით, ეს პროცესები არსებული ვითარების გამოსწორების ორ არსებულ მოდელს ასახავს. ესენია: ვაშინგტონური და მოსკოვური. შეერთებული შტატების, ისევე როგორც მთლიანად დასავლეთის, მიზანია პრობლემების ნულამდე დაყვანა, რათა რუსი სამშვიდობოები წავიდნენ. თურქეთმა შეძლო ეჩვენებინა, რომ მისი პოლიტიკური კურსი „ნულოვანი პრობლემები მეზობლებთან“ მუშაობს და ამ ყველაფრის შემდეგ გაჩნდება კითხვა: რა საჭიროა რუსული ბაზა სომხეთში? და როგორც შედეგი – ის უნდა გავიდეს.
“ეს ყველაფერი იმისათვის კეთდება, რომ რეგიონში რუსეთის ყოფნა ნულამდე დავიდეს. ეს არის რეგულირების ვაშინგტონური ვერსიის მიზანი“, – თქვა მან.
მან მიანიშნა, რომ ლაჩინის დერეფნის დახურვასთან დაკავშირებული ვითარება გარდაიქმნება საუბრებში იმასთან დაკავშირებით, რომ რუსი სამშვიდობოები თავიანთ მოვალეობას არ ასრულებენ და ბევრად უფრო ეფექტური იქნება, თუ იქ წარმოდგენილი იქნება შერეული კონტინგენტი – გაეროს, ეუთო და ა.შ. მანდატით. „ანუ აქაც იგივე საკითხი წამოიჭრება – რუსეთის რეგიონიდან გაყვანა“, – განაცხადა მან.
სომხეთ-რუსეთის ურთიერთობებზე საუბრისას, სტრატეგიული კვლევებისა და ინიციატივების ანალიტიკური ცენტრის თანადამფუძნებელმა და პოლიტოლოგმა ჯონი მელიქიანმა, განაცხადა, რომ ისინი მნიშვნელოვანია სომხეთისთვის, განსაკუთრებით ჰიბრიდული ომის პირობებში, რომელიც ჩვენს რეგიონზე სერიოზულ გავლენას ახდენს. მისივე თქმით, ჰიბრიდული ომის ფონზე, რუსეთის ქმედებები და პოლიტიკა ჩვენს რეგიონში გართულდა, თუმცა იმაზე ფიქრი, რომ ფუნდამენტურად არასწორია ვიფიქროთ.
“დიახ, რუსეთის ფედერაციის ყურადღება, ყველა რესურსი და ძალისხმევა, ძირითადად უკრაინისკენაა მიმართული, მაგრამ არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ რუსი სამშვიდობოები დღეს არცახში არიან და რესპუბლიკის უსაფრთხოებას უზრუნველყოფენ. მადლობა ღმერთს, ფართომასშტაბიანი ომი არ არის“, – განაცხადა მელიქიანმა.
ექსპერტმა ასევე დასძინა, რომ ჩვენს რეგიონში ყველა ძალოვან ცენტრს საკუთარი ინტერესები გააჩნია და ძალზედ მნიშვნელოვანია ამის გააზრება და წინ სწორი ნაბიჯების გადადგმა.
თავის მხრივ, საზოგადოებრივი ორგანიზაციის “საერთაშორისო ჰუმანიტარული განვითარების” თავმჯდომარის მოადგილემ, პოლიტოლოგმა ცოვინარ კოსტანიანმა განაცხადა, რომ დღევანდელი მსოფლიო რეალობა და დასავლეთსა და რუსეთს შორის არსებული მწვავე კონფლიქტი ჩვენს რეგიონში განვითარებულ მოვლენებზე პირდაპირ გავლენას ახდენს. მისივე თქმით, სომხეთის პოზიცია და მისი მკაფიო საგარეო პოლიტიკური კურსი პრიორიტეტული და მნიშვნელოვანია, რადგან წარმოშობილ საფრთხეებსა და გამოწვევებს მხოლოდ ამ შემთხვევაში გაუძლებს.
“რუსეთი სომხეთის სტრატეგიული პარტნიორი და ასევე მისი უსაფრთხოების გარანტია. დღევანდელი რეალობები გვაიძულებს კიდევ უფრო გადავხედოთ სომხეთ-რუსეთის ურთიერთობებს და გავიგოთ, როგორ უნდა განვავითაროთ ისინი მომავალში, რადგანჩ ვენი ქვეყნის უსაფრთხოება ამ ურთიერთობებზეა დამოკიდებული”, – დასძინა კოსტანიანმა.
აღსანიშნავია, რომ მრგვალი მაგიდა არასამთავრობო ორგანიზაციის “საერთაშორისო ჰუმანიტარული განვითარების” მიერ იყო ორგანიზებული და დისკუსიაში სომხეთის უნივერსიტეტების დაახლოებით ორმოცმა სტუდენტმა და ექსპერტმა მიიღო მონაწილეობა.