30 სექტემბერს, ერევანში ევრაზიის მესამე ეკონომიკური ფორუმი, ხოლო 1 ოქტომბერს ევრაზიის მთავრობათაშორისი საბჭოს სხდომა გაიმართა. ამასთან დაკავშირებით, სომხეთის დედაქალაქს მაღალი რანგის სტუმრები – ხუთი ქვეყნის პრემიერ-მინისტრები, სამთავრობო დელეგაციები და ბიზნეს საზოგადოების წარმომადგენლები ეწვივნენ. სამთავრობათაშორისო საბჭოს სხდომაში მონაწილეობა მიიღეს EAEU-ში დამკვირვებელი ქვეყნების – კუბისა და უზბეკეთის წარმომადგენლებმა, სტუმრებმა ირანიდან და სხვა ქვეყნებიდან.
ორივე ღონისძიება ევრაზიის ეკონომიკური კავშირის შესახებ ხელშეკრულების ხელმოწერის 10 წლის იუბილეს დაემთხვა, ხოლო ორი ასეთი მნიშვნელოვანი დღის თემა, განსაკუთრებით მასპინძელი ქვეყნისთვის, იყო „EAEU-ს 10 წელი: პერსპექტივები და პრიორიტეტები. ”
სომხეთი წელს EAEU-ის თავმჯდომარე-ქვეყანაა.
ბოლო ორი დღის განმავლობაში ერევანში გაჟღერებული ერთ-ერთი მთავარი მოწოდება იყო გაფართოება, ევრაზიულ პარტნიორობაში ახალი, უცხო სახელმწიფოების მიღება, რაც ხელს შეუწყობს EAEU ქვეყნების საგარეო ეკონომიკური აქტივობის განვითარებას.
სიტყვით გამოსვლისას რუსეთის ფედერაციის მთავრობის მეთაურმა მიხაილ მიშუსტინმა აღნიშნა, რომ იგეგმება ლოგისტიკური ინფრასტრუქტურის მოდერნიზებაზე მუშაობის გააქტიურება, საერთაშორისო დერეფნების შექმნა, გაერთიანების სამრეწველო პოტენციალის სრულად გამოვლენის მიზნით ძალისხმევის კოორდინაციის გაგრძელება. ასევე ტექნოლოგიური და ცოდნის ინტენსიური საწარმოების მხარდაჭერა.
ზოგადად, მიშუსტინი კმაყოფილია როგორც EAEU-ს, ასევე კავშირის წევრი ქვეყნების განვითარების ტემპით:
„EAEU ქვეყნების ეკონომიკის ზრდის ტემპები მსოფლიო საშუალო მაჩვენებელს აღემატება. EAEU ქვეყნებმა მოახერხეს ურთიერთქმედების მოდელის აგება, რომელიც უზრუნველყოფს საქონლის, მომსახურების, კაპიტალისა და შრომის თავისუფლების მაღალ დონეს. მთავარი არჩევანი, რომლის წინაშეც ახლა EAEU ქვეყნები დგანან, არის კავშირის ტექნოლოგიური დამოუკიდებლობის უზრუნველყოფა“, – დასძინა მან.
გაციფრულება – როგორ მოხდება?!
გაციფრულება – ეს არის ერევანში გამართული ევრაზიის ეკონომიკური ფორუმის ერთ-ერთი მთავარი თემა. სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა ნიკოლ ფაშინიანმა სიტყვით გამოსვლისას ამ საკითხზეც ისაუბრა:
”ვხედავთ მომავალს, რომელშიც გაციფრულება მნიშვნელოვნად გააფართოვებს ადამიანების გადაადგილების თავისუფლებას და მოქალაქეთა მუშაობის უფლების განხორციელებას”, – განაცხადა მან.
სომხეთის პრემიერ-მინისტრის თქმით, ციფრული პროცესები უნდა იყოს პრაქტიკული, აქტუალური და სასარგებლო ადამიანებისა და ბიზნესისთვის. თუ ეს არ მოხდა, მაშინ ეს არ არის დიგიტალიზაცია, არამედ გაციფრულების იმიტაცია, რაც უსარგებლოა. პრაქტიკაში, საუბარია, საჯარო სამსახურების მუშაობის სრულ ტრანსფორმაციაზე.
„ამ კონტექსტში, აღვნიშნავ არა მხოლოდ ინდივიდუალური ამოცანების დიგიტალიზაციის აუცილებლობას, არამედ სერვისების შექმნას, რომლებიც დააკმაყოფილებს ჩვენი მოქალაქეების და ბიზნესის სასიცოცხლო საჭიროებებს და უზრუნველყოფს სწრაფ რეაგირებას მათ ცხოვრებაში მნიშვნელოვან მოვლენებზე.
ამ პროცესების წარმატებული დიგიტალიზაცია მოითხოვს სანდო, სრულ და ხელმისაწვდომ მონაცემებს, რათა სამთავრობო სერვისები მოქნილი და სრულყოილი იყოს. ეს გაამარტივებს მოქალაქეებისა და ბიზნესის ურთიერთქმედებას სამთავრობო უწყებებთან, რაც უფრო მოსახერხებელი, ეფექტური და უსაფრთხო იქნება“, – განაცხადა მან.
ფაშინიანმა ასევე ისაუბრა იმაზე, რომ პირად მონაცემთა დაცვის კონცეფცია ცენტრალურ ადგილს იკავებს სომხეთის ციფრული ტრანსფორმაციის ფილოსოფიაში და ამ სისტემის საფუძველია ნდობა სამთავრობო უწყებებს, რაც მთავარია, მოქალაქეებს, ბიზნესსა და სახელმწიფოს შორის.
„პირად მონაცემთა დაცვა სხვადასხვა სამთავრობო უწყებას საშუალებას აძლევს დაეყრდნონ ერთმანეთის ინფორმაციას მისი გაზიარების ან დუბლირების გარეშე. ეს ჩაანაცვლებს დოკუმენტების გაცვლას და უზრუნველყოფს იურიდიულად მნიშვნელოვან მონაცემებზე წვდომას, ამასთან, დაცული იქნება მონაცემთა შეგროვების, შენახვისა და დამუშავების უსაფრთხოებისა და ეროვნული რეგულაციები. მონაცემები შეინახება ეროვნულ სეგმენტებში და ხელმისაწვდომი იქნება მხოლოდ საზღვრისპირა ფორმატში მოთხოვნის შემთხვევაში. ბიზნესისთვის ამ პროცესს შეუძლია გააუმჯობესოს ტრანსსასაზღვრო ვაჭრობისა და არაპირდაპირი გადასახადების გადახდა“, – დასძინა მან და ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ამ სიახლეების განხორციელებას მნიშვნელოვანი ძალისხმევა დასჭირდება, მაგრამ არ უნდა უგულებელვყოთ უკვე დაწყებული პროცესი.
ამ საკითხთან დაკავშირებით, ბელორუსის პრემიერ მინისტრმა რომან გოლოვჩენკომ განაცხადა, რომ 2025 წელს, როდესაც ბელორუსია EAEU-ს თავმჯდომარეობას მიიღებს, მისი ქვეყანა აქტიურად იმუშავებს დიგიტალიზაციის საკითხებზე:
“ვაპირებთ აქტიურად ჩავერთოთ დიგიტალიზაციისა და მაღალი ტექნოლოგიების განვითარების საკითხებში. მიგვაჩნია, რომ ეს კავშირის განვითარების ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მიმართულებაა“, – განაცხადა გოლოვჩენკომ.
მისივე თქმით, სამრეწველო თანამშრომლობა ბელორუსის EAEU-ს თავმჯდომარეობის პერიოდში, მუშაობის მთავარი მიმართულება გახდება, ვინაიდან ეკონომიკისა და მრეწველობის ინტერესებიდან გამომდინარე, კავშირის წევრ-ქვეყნებს დიდი ხანია სჭირდება პროფკავშირის ჩარჩოდან უფრო ღრმა ინდუსტრიულ ინტეგრაციაზე გადასვლა.
აღსანიშნავია, რომ ერევანში EAEU-ს ქვეყნების პრემიერ-მინისტრებმა კავშირის ერთიანი სატრანსპორტო სივრცის ფორმირებისთვის, სამწლიანი „საგზაო რუკა“ დაამტკიცეს. ახლო მომავალში, ამ ფორმატში ისინი დეკემბერში, მოსკოვში შეიკრიბებიან.
ლინა მაკარიანი
