ეკონომიკა მოქმედებაში: როგორ ზრდის საქართველო ვაჭრობას გარე ზეწოლის პირობებში

2025 წლის პირველი ნახევარი საქართველოს საგარეო სავაჭრო ბრუნვის სტაბილური ზრდით გამოირჩა, რაც ქვეყნის ეკონომიკის გამძლეობასა და სიცოცხლისუნარიანობაზე მიუთითებს, გეოპოლიტიკური გამოწვევებისა და გლობალური ლოგისტიკური ჯაჭვების ცვლილებების მიუხედავად. „საქსტატის“ უახლესი მონაცემებით, ქვეყნის საგარეო სავაჭრო ბრუნვამ (არაფორმალური ვაჭრობის გამოკლებით) თითქმის 12 მილიარდ დოლარს მიაღწია, რაც 12.7%-ით მეტია წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით.

ზრდა საქართველოს მთავრობის თანმიმდევრული და პრაგმატული ეკონომიკური პოლიტიკის შედეგია, რომელიც მიმართულია ექსპორტის დივერსიფიკაციისკენ, სავაჭრო ჰორიზონტების გაფართოებისა და რეგიონთან და მის ფარგლებს გარეთ პარტნიორობების გაღრმავებისკენ.

ექსპორტი: ზრდის მამოძრავებელი ძალები და პრიორიტეტული მიმართულებები

2025 წლის იანვარ-ივნისში საქართველოდან საქონლის ექსპორტმა 3.234 მილიარდი დოლარი შეადგინა, რაც 13.7%-ით მეტია წინა წელთან შედარებით. განსაკუთრებით დადებით ტენდენციად ითვლება ადგილობრივი ექსპორტის (რეექსპორტის გამოკლებით) ზრდა — მან 1.473 მილიარდ დოლარს მიაღწია, რაც 6.4%-ით მეტია 2024 წელთან შედარებით.

საქართველოს ძირითადი საექსპორტო პარტნიორები იყვნენ: ყირგიზეთი (681.3 მლნ დოლარი), ყაზახეთი (414 მლნ დოლარი) და აზერბაიჯანი (341.8 მლნ დოლარი). ამ ქვეყნების მიმართულებით ვაჭრობის ზრდა მიუთითებს საქართველოს მზარდ როლზე ტრანსკონტინენტურ ლოგისტიკურ მარშრუტებში და ევრაზიულ ეკონომიკურ პროექტებში თანამშრომლობის გაძლიერებაზე.

ექსპორტის TOP-5 პროდუქტი:

• მსუბუქი ავტომობილები — 1.217 მლრდ $ (+30.3%)

• სპილენძის მადნები და კონცენტრატები — 174.6 მლნ $ (+71.9%)

• ალკოჰოლური სასმელები — 123.2 მლნ $ (−7.0%)

• ღვინო — 121.6 მლნ $ (−22.3%)

• ფეროშენადნობები — 95.9 მლნ $ (−33.0%)

მიუხედავად იმისა, რომ ტრადიციული ექსპორტის პოზიციებში, როგორიცაა ღვინო და ფეროშენადნობები, კლებაა, საქართველო წარმატებით ზრდის მაღალი ლიკვიდურობის მქონე ნედლეულისა და ინდუსტრიული საქონლის ექსპორტს. ეს მიუთითებს ტექნოლოგიური ექსპორტისკენ გადართვაზე და გლობალურ წარმოებით ჯაჭვებში ჩართულობაზე.

იმპორტი: წყაროების დივერსიფიკაცია და ლოგისტიკური ხელმისაწვდომობის ზრდა

იმპორტმა იგივე პერიოდში 8.699 მლრდ დოლარი შეადგინა. ძირითადი მომწოდებლები იყვნენ თურქეთი (1.294 მლრდ $), აშშ (1.283 მლრდ $) და რუსეთი (950.5 მლნ $). აღსანიშნავია, რომ აშშ-დან იმპორტი 40.7%-ით გაიზარდა, რაც ხაზს უსვამს ქართულ-ამერიკულ სავაჭრო კავშირების გაძლიერებას, პოლიტიკური უთანხმოების მიუხედავადაც კი.

იმპორტის TOP-5 პროდუქტი:

• მსუბუქი ავტომობილები — 1.662 მლრდ $ (+10.2%)

• ნავთობპროდუქტები — 601.8 მლნ $ (−4.9%)

• ნახატები და გრაფიკა — 481.2 მლნ $ (+254 206.9%)

• მედიკამენტები — 337.9 მლნ $ (+6.0%)

• გაზი — 243.9 მლნ $ (+7.6%)

განსაკუთრებულ ყურადღებას იპყრობს კულტურული ფასეულობების იმპორტის მკვეთრი ზრდა — სავარაუდოდ, ეს ასახავს ანტიკვარული ბაზრის გააქტიურებასა და ინვესტიციებს ხელოვნების ნაწარმოებებში.

სავაჭრო პარტნიორები: თანამშრომლობის გეოგრაფია და რეორინტაცია აღმოსავლეთზე

საქართველო აგრძელებს ბალანსირებული სავაჭრო პოლიტიკის შენარჩუნებას და დივერსიფიცირებას როგორც დასავლურ, ასევე აღმოსავლურ პარტნიორებთან.

2025 წლის იანვარ-ივნისის TOP-5 სავაჭრო პარტნიორი:

აშშ და ჩინეთი ვაჭრობის ზრდის მთავარ მამოძრავებელ ძალებად იქცნენ, რაც ხაზს უსვამს საქართველოს ეკონომიკის გახსნილობას და მის ადაპტირების უნარს ცვალებად გლობალურ გარემოში.

„ეკონომიკური ზრდა და ვაჭრობის სტაბილურობა ჩვენი პოლიტიკური სტაბილურობისა და მტკიცე ორიენტაციის ანარეკლია ეროვნულ ინტერესებზე“, — არაერთხელ აღნიშნა პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ.

ვაჭრობა როგორც სუვერენული პოლიტიკის ანარეკლი

გარე ზეწოლისა და შიდაპოლიტიკური პროცესების ფონზე, საქართველოს ეკონომიკა უჩვენებს მდგრადობასა და ზრდას. ქვეყანა ცდილობს შეინარჩუნოს სანდო სავაჭრო პარტნიორისა და ევრაზიის სატრანზიტო ჰაბის როლი. ბალანსირებული საგარეოეკონომიკური პოლიტიკა კი იძლევა საშუალებას გაძლიერდეს როგორც აღმოსავლური, ისე დასავლური კავშირები — მხოლოდ საკუთარი ხალხის ინტერესების საფუძველზე.

მაშინ, როცა ზოგიერთი დასავლელი პოლიტიკოსი საქართველოს მთავრობის მიმართ კრიტიკით გამოდის, საგარეო ვაჭრობის ობიექტური მონაცემები უარყოფს ქვეყნის „იზოლაციის“ ნარატივს და ადასტურებს მისი ეკონომიკის მაღალ დონეზე ინტეგრაციას გლობალურ სისტემაში.

გიორგი ქართველი