Սեպտեմբերի 13-ին Երևանի պետական համալսարանի Ռուսական կենտրոնում «Համալսարանների և երրորդ սեկտորի կազմակերպությունների համագործակցությունը կրթական և երիտասարդական նախագծերի ոլորտում» խորագրով գիտագործնական սեմինարի շրջանակներում ընդունեցին Ռուսաստանի պետական հումանիտար համալսարանի (ՌՊՀՀ) պատվիրակությանը։ Պարզվեց, որ հայկական և ռուսական բուհերը հաջողությամբ համագործակցում են և ձգտում են էլ ավելի խորացնել այդ համագործակցությունը։
ԵՊՀ-ն և ՌՊՀՀ-ը գոհ են համագործակցության մակարդակից
Սեմինարի մասնակիցներին տեսակապի միջոցով ողջունեցին ԵՊՀ պրոռեկտորը և ՌՊՀՀ ռեկտորը։
«Երևանի պետական համալսարանը համագործակցում է Ռուսաստանի մի շարք գիտական և վերլուծական կենտրոնների հետ: Հույս ունենք, որ հետագայում էլ կխորացնենք փոխշահավետ և արդյունավետ համագործակցությունը», – ասաց ԵՊՀ հումանիտար և հասարակագիտական մասնագիտությունների գծով պրոռեկտոր Էլինա Ասրիյանը:
Նրա խոսքով, ԵՊՀ-ն այսօր համագործակցում է նաև մի շարք ՈԿԿ-ների, ՈԱԿ-ների հետ, և հայկական ՈԿԿ-ների փորձը տարբեր ոլորտներում օգտակար է ժամանակակից կրթական գործընթացի համար: Նրա խոսքով, համալսարանի ուսանողները մասնակցում են տարբեր միջազգային սեմինարների և գիտաժողովների, ինչը շատ կարևոր է ժամանակակից աշխարհում։
«Մենք հաստատում ենք աշխարհի տարբեր երկրների տարբեր կենտրոնների հետ համագործակցելու մեր պատրաստակամությունը, պատրաստ ենք համագործակցության։ Եվ մենք ուրախ ենք ռուսական կողմի հետ համագործակցելու համար», – ասել է Ասրիյանը՝ խոսքը փոխանցելով ռուս գործընկերոջը։
Իր հերթին, Ռուսաստանի պետական հումանիտար համալսարանի ռեկտոր Ալեքսանդր Բեզբորոդովը նշել է, որ կարևոր է ուշադրություն դարձնել բուհերի համագործակցությանը և, մասնավորապես, երիտասարդությանը վերաբերող նախագծերին։
«Հուսով եմ, որ ապագայում այդ համագործակցությունը միայն կխորանա, ինչը համապատասխանում է Հայաստանի և Ռուսաստանի շահերին», – ասել է Բեզբորոդովը։
Հայաստան-Ռուսաստան հարաբերությունների ամրապնդմանն ուղղված համագործակցություն
Սեմինարը Երևանի պետական համալսարանի և «Խելացի քաղաքակրթության ինստիտուտի» (Մոսկվա) հետ համատեղ կազմակերպել էր «Ինտեգրացիա և զարգացում» հասարակական կազմակերպությունը։ Տվյալ ՀԿ-ի նախագահ, Եվրասիական փորձագիտական ակումբի համակարգող Արամ Սաֆարյանն իր ելույթում անդրադարձավ գլխավոր թեմային՝ ինչպես ամրապնդել և խորացնել հայ-ռուսական ռազմավարական դաշինքը։
«Վերջին տասը տարիների ընթացքում Եվրասիական փորձագիտական ակումբն ուղղված է եղել Հայաստանի բուհերի հետ սերտ համագործակցությանը, այս տարիների ընթացքում մենք փորձել ենք ներգրավել առավելագույն թվով մարդկանց, ովքեր կարողանում են մտածել և աշխատել հայ-ռուսական համագործակցությունը խորացնելու և ամրապնդելու ուղղությամբ։ Հայաստանի կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը անընդհատ պնդում է, որ բուհերում չի կարելի քաղաքական քարոզչություն իրականացնել, բայց խոսքը երիտասարդների քաղաքացիական դիրքորոշումը ձևավորող գիտականորեն ստուգված գիտելիքների մասին է։ Եվ դա այսօր չափազանց կարևոր է», – ասաց նա։
Սաֆարյանի խոսքով, ապրում ենք դժվար ժամանակներում, և իրենց համար կարևոր է, թե ինչ են մտածում հայ ուսանողները տարբեր հարցերի շուրջ: Սրանով է թելադրված բուհերի դեկանատների հետ սերտ համագործակցությամբ աշխատելու ցանկությունը։ Ավելին, այսօր սերունդների միջև որոշակի անջրպես կա, և երիտասարդների վերաբերմունքը հայ-ռուսական թեմատիկային տարբերվում է ավագ սերնդից. երիտասարդների մեջ կան այլ ուղենիշներ, այլ տեսլական ու կարծիքներ։
«Մենք հասկանում ենք, որ պետք է գաղափարների պայքար, ուղեղների համար պայքար, որում չպետք է պարտվենք։ Մեզ հնարավորություն է ընձեռվել բացահայտ խոսել ձեռքբերումների և միևնույն ժամանակ հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա խնդիրների մասին։ Եվ մենք աշխատում ենք այս ուղղությամբ», – եզրափակեց Արամ Սաֆարյանը։
Ռուսական տեսակետը
Ինչպիսի՞ն են հայ-ռուսական հարաբերություններն այսօր: Այս հարցին գործնականում պատասխանել է սեմինարին մասնակցող՝ Հայաստանում ՌԴ դեսպանի խորհրդական Ալեքսանդր Նովիկովը։
«Մենք իսկապես շատ լավ երկխոսություն ունենք Հայաստանի հետ։ Հուսանք, որ այս կենդանի ծառը կշարունակի ծաղկել», – ասաց նա։ Նա նաև հավելեց. «Հայ-ռուսական դաշնակցային հարաբերություններն օբյեկտիվորեն բխում են երկու երկրների շահերից»:
Իսկ ռուս հայտնի ժողովրդագիր և հասարակական գործիչ, Ռուսաստանի պետական հումանիտար համալսարանի «Գիտելիքի դիվանագիտություն» խորհրդատվական կենտրոն ՀԿ-ի վերլուծաբան Վլադիմիր Տիմակովը օրինակ բերեց, որը ցույց է տալիս մեր երկու երկրների հարաբերությունների ողջ խորությունը.
«Ռուսաստանի և Հայաստանի մշակութային-քաղաքակրթական մերձությունը գտնվում է բարձր մակարդակի վրա։ Հետխորհրդային տարածքում, չհաշված Բելառուսը, Հայաստանը համարվում է Ռուսաստանին առավել մոտ ու մշակութային առումով առավել մտերիմ երկիրը, ինչը շատ տարբեր կերպ է դրսևորվում։ Մասնավորապես, դա հայերի բավականին արդյունավետ ինտեգրումն է ռուսական հասարակությանը։ Ռուսաստանի հայ համայնքը հիմնականում քաղաքային բնակչություն է, և Ռուսաստանի հայ համայնքում ծնելիության մակարդակն ավելի բարձր է, քան Հայաստանի քաղաքային բնակչությանը։ Հասկանալի է, որ նման ցուցանիշ չէր լինի, եթե լինեին ոչ հարմարավետ պայմաններ», – նշել է նա։
«Խելացի քաղաքակրթություն». ի՞նչ է դա
Ելույթ ունենալով սեմինարին՝ «Խելացի քաղաքակրթություն ինստիտուտի» տնօրեն, ՌՊՀՀ գիտական նախագծման կենտրոնի վերլուծաբան Մարինե Ոսկանյանը խոսեց նախագծի մասին։ Նրա խոսքով, երեք տարի առաջ իրենց մոտ միտք է ծագել աշխարհի գիտական, գործնական ուսումնասիրությանն առնչվող ծրագիր մեկնարկել՝ կրթական և ոչ առևտրային կազմակերպությունների մասնակցությամբ։ Եվ այս նախագիծը հաջողությամբ շարունակվում է արդեն երեք տարի։
«SMART-Civilization հարթակի միջոցով նախաձեռնության զարգացման շրջանակներում երկխոսություն է իրականացվում ռուսական և արտասահմանյան «մտքի գործարանների», ոչ կառավարական կազմակերպությունների, «խելացի քաղաքների և ագլոմերացիաների», «խելացի ընկերությունների» և լրատվամիջոցների, ակադեմիաների, համալսարանների միջև: Նաև աջակցություն է տրամադրվում քաղաքակրթական ուղղվածության նախագծերին, որոնք օգնում են միջքաղաքակրթական փոխգործակցության շրջանակներում ստեղծել նորարարական, գործարար, գիտական, մշակութային և կրթական համագործակցության ամուր ճարտարապետություն», – ասաց նա։ Բնականաբար, Հայաստանը ևս այս ցանկում է։
Ոսկանյանի խոսքով, իրենց փորձագետները ձևավորում են ժամանակակից քաղաքակրթությունների ապրելակերպն արժեքների, տարածքների, անհատականությունների և նախագծերի շուրջ, մաքրում են ավելորդությունները, զարգացնում են նորարարությունները:
Նրանք ունեն բարձր հմտություններ կառավարման, մեդիայի, հումանիտար և թվային տեխնոլոգիաների, մարքեթինգի, գովազդի, կինոարտդյունաբերության, ինչպես նաև՝ արդյունաբերության, ճարտարապետության, դիզայնի ոլորտներում: Աշխատում են քաղաքակրթական ուղղվածության սոցիոլոգիայի ուղղությամբ», – եզրափակել է նա։
Նշենք, որ գիտագործնական սեմինարը կազմակերպել էին Երևանի պետական համալսարանը, «Խելացի քաղաքակրթություն ինստիտուտը» (Մոսկվա) և «Ինտեգրացիա և զարգացում» հասարակական կազմակերպությունը։
Լինա Մակարյան